Table of Contents
Propyl formate được coi là một hóa chất an toàn nếu được sử dụng đúng cách và tuân thủ các quy định đã được thiết lập. Hóa chất này được sử dụng chủ yếu trong công nghiệp và đời sống. Với bài viết này, Đông Á sẽ chia sẻ những thông tin hữu ích về hóa chất Propyl formate như khái niệm, tính chất lý hóa, phương pháp điều chế và ứng dụng trong đời sống hàng ngày.
Công thức hóa học của Propyl formate
1. Propyl formate là gì?
Theo định nghĩa, Propyl formate là một hóa chất hữu cơ có công thức cấu trúc HCOO-CH2CH2CH3 và là một trong 4 đồng phân của C4H8O2. Khi viết tắt là HCOOC3H7, đây sẽ là một trong sáu đồng phân của C4H8O2.
Hóa chất này tồn tại ở dạng lỏng, không màu, có mùi ngọt dễ chịu, đặc tính của este mạch hở, đơn chức, không bão hòa.
Propyl formate thường được sử dụng trong ngành in ấn và tẩy sơn móng tay. Đồng thời, chúng còn được sử dụng làm dung môi trong nhiều ngành sản xuất như sơn mài, nhựa, nhựa và chất hóa dẻo. Hóa chất này là dầu nhớt tổng hợp lớn nhất Việt Nam.
2. Tính chất lý hóa vượt trội của Propyl formate
Sau khi định nghĩa về Propyl Format, chúng ta cùng Đông Á tìm hiểu về tính chất lý hóa của loại hóa chất này nhé.
2.1.Tính chất vật lý
Propyl formate là một hóa chất lỏng, trong suốt
Dung môi HCOOCH2CH2CH3 không độc, nhẹ và dễ bay hơi
Có khả năng hòa tan trong nước, nhiệt độ càng cao thì độ hòa tan càng cao
HCOOCH2CH2CH3 hòa tan cao trong dung môi hữu cơ như rượu và ete
Khối lượng phân tử: 88,105 g/mol
2.2.Tính chất hóa học
HCOOC3H7 + H2O ↔ HCOOH + C3H7OH
Propyl fomat + NaOH: HCOOC3H7+ NaOH → HCOONa + C3H7OH
Propyl fomat + KOH: HCOOC3H7 + KOH → HCOOK+ C3H7OH
3. Propyl formate được chuẩn bị như thế nào?
Để điều chế Propyl formate người ta thường sử dụng rượu đơn chức và axit đơn chức.
Phương pháp điều chế C4H8O2 hiệu quả
RCOOH + R’OH -> RCOOR’ + H2O (xúc tác nhiệt độ)
HCl + ROH -> RCl + H2O (xúc tác nhiệt độ)
HCOOCH2CH2CH3 được điều chế từ rượu propylic và axit formic theo phương trình phản ứng:
HCOOH + CH3CH2CH2OH → HCOOCH2CH2CH3 + H2O
Sản phẩm tạo thành là HCOOCH2CH2CH3 và H2O.
4. Vai trò quan trọng của Propyl formate trong cuộc sống hàng ngày
Do hòa tan tốt trong các chất hữu cơ nên HCOOCH2CH2CH3 thường được sử dụng làm dung môi cho nhiều ngành sản xuất như sơn mài, nhựa, chất hóa dẻo, nhựa thông, v.v.
Propyl formate là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất các hóa chất quan trọng như Poly (vinyl axetat) dùng để sản xuất nhựa, hay thủy phân thành Poly (vinyl alcol) dùng làm keo, Poly (metyl methacrylat) và Poly (metyl methacrylat). acrylate) được sử dụng để sản xuất thủy tinh hữu cơ.
Bên cạnh đó, hóa chất này còn được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp tẩy rửa như in ấn, tẩy sơn móng tay.
Ứng dụng quan trọng trong sản xuất nước tẩy sơn móng tay
5. Những lưu ý quan trọng khi sử dụng và bảo quản Propyl formate
Propyl formate là hóa chất an toàn khi sử dụng đúng cách, vì vậy để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh bạn hãy lưu ý những điều sau:
Tránh tiếp xúc trực tiếp với hóa chất như da, mắt, v.v. Nếu vô tình tiếp xúc, hãy rửa sạch ngay bằng nước.
Khi hít phải hơi Propyl formate, bạn cần tránh xa khí độc và hít thở không khí trong lành.
Trong trường hợp hóa chất dính vào mắt, hãy rửa ngay bằng nước lạnh trong 15 phút. Nếu sử dụng kính áp tròng, bạn cần tháo chúng ra và rửa sạch bằng nước.
Nếu nuốt phải Propyl formate, cho nạn nhân uống nhiều nước để pha loãng hóa chất, sau đó đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị.
Đặc biệt, khi sử dụng hóa chất cần trang bị quần áo bảo hộ như găng tay, kính mắt, quần áo, ủng…
Hóa chất cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh xa các chất không tương thích.
Bảo quản trong hộp, thùng kín, dán đầy đủ nhãn nguy hiểm và để xa tầm tay trẻ em.
Nhãn dán nguy hiểm, cảnh báo người dùng
6. Tham khảo bài tập Propyl formate
Bài 1: Cho 20 gam rượu propyl và 10 gam axit axetic phản ứng với nhau. Tính khối lượng propyl fomat thu được.
Phần thưởng:
Theo phương trình phản ứng este hóa, ta có:
C2H5OH + HCOOCH3 → CH3COOC2H5 + H2O
Dựa vào định luật bảo toàn khối lượng:
m(rượu propyl) + m(axit axetic) = m(propyl formate) + m(nước)
Thay số vào, ta có:
20 + 10 = m(propyl formate) + 0
m(propyl formate) = 30 gam
Vậy khối lượng propyl fomat thu được là 30 gam.
Bài tập 2: Khi propyl formate phản ứng với NaOH thì sản phẩm là gì?
Phần thưởng:
Bởi vì Propyl formate là một este mạch hở, đơn chức, không bão hòa. Khi phản ứng với NaOH, propyl formate sẽ bị thủy phân thành rượu propyl và natri axetat.
Phương trình phản ứng:
NaOH + CH3COOC2H5 → C2H5OH + CH3COONa
Vậy sản phẩm thu được là rượu propyl và natri axetat.
Bài tập 3: Khi propyl formate phản ứng với NaHCO3 thì sản phẩm là gì?
Phần thưởng:
Vì Propyl formate là este không bão hòa, đơn chức, mạch hở nên khi phản ứng với NaHCO3, propyl formate sẽ bị thủy phân thành rượu propyl và natri cacbonat.
Phương trình phản ứng:
CH3COOC2H5 + NaHCO3 → C2H5OH + CH3COONa + CO2↑
Vậy sản phẩm thu được là rượu propyl, natri axetat và khí CO2.
Bài tập 4: Khi propyl formate phản ứng với H2SO4 loãng thì sản phẩm là gì?
Phần thưởng:
Bởi vì Propyl formate là một este mạch hở, đơn chức, không bão hòa. Khi phản ứng với H2SO4 loãng, propyl formate sẽ bị phân hủy thành rượu propyl và axit axetic.
Phương trình phản ứng:
CH3COOC2H5 + H2SO4 → C2H5OH + CH3COOH
Vậy sản phẩm thu được là rượu propyl và axit axetic.
Trên đây là những kiến thức quan trọng xung quanh hóa chất Propyl formate. Hy vọng Đông Á đã cung cấp những thông tin hữu ích tới bạn đọc. Đồng thời nắm bắt những lưu ý cần thiết khi sử dụng, bảo quản hóa chất, đảm bảo an toàn cho chính mình.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
