Table of Contents
Thức ăn đóng vai trò quan trọng quyết định sự sinh trưởng và sản lượng của tôm trong suốt vụ nuôi. Tuy nhiên, nếu người nuôi không kiểm soát tốt lượng thức ăn mỗi ngày sẽ dẫn đến dư thừa thức ăn trong ao nuôi tôm, gây tác động xấu đến môi trường. Trong bài viết này CVG Group xin chia sẻ các phương pháp cho tôm ăn và cách xử lý hiệu quả thức ăn thừa trong ao nuôi tôm.
1. Những sai lầm dẫn đến dư thừa thức ăn trong ao nuôi tôm
Chi phí thức ăn chiếm tới 50% tổng chi phí đầu tư vào quy trình nuôi tôm. Quản lý thực phẩm là cần thiết. Tuy nhiên, nhiều người chưa thực sự làm tốt bước này. Dưới đây là một số sai lầm thường gặp khi cho tôm ăn.
Chi phí thức ăn chiếm tới 50% tổng chi phí đầu tư vào quy trình nuôi tôm
1.1 Cho tôm ăn quá ít hoặc quá nhiều
Sai lầm phổ biến đầu tiên mà mọi người mắc phải là cho tôm ăn quá ít hoặc quá nhiều. Người nuôi luôn mong muốn tôm tăng trọng nhanh để đạt sản lượng tốt nên thường cho ăn quá nhiều. Tuy nhiên, điều này dẫn đến lượng thức ăn dư thừa trong ao nuôi tôm tăng nhanh, gây ô nhiễm môi trường nuôi, làm giảm hàm lượng oxy trong nước dẫn đến sức khỏe tôm giảm sút.
Ngược lại, cho tôm ăn quá ít sẽ không cung cấp đủ dinh dưỡng cho tôm phát triển. Tôm có kích thước không đồng đều, thời gian nuôi dài và dễ mắc bệnh. Khi tôm bóc vỏ sẽ có tỷ lệ hao hụt cao vì tôm lột vỏ yếu sẽ bị tôm khỏe tấn công.
1.2 Cho tôm ăn không đúng thời điểm
Thời gian cho ăn sẽ ảnh hưởng tới khả năng hấp thu và hoạt động tiêu hóa của tôm. Thời gian cho ăn cần được chia thành nhiều lần trong ngày. Khi cho ăn ánh sáng và nhiệt độ vừa phải, tốt nhất vào buổi chiều muộn và sáng sớm.
Nhiều người không cho tôm ăn đúng giờ, cho tôm ăn khi nắng quá nóng hoặc khi trời tối, hoặc khi trời mưa quá nhiều khiến tôm giảm hiệu suất tiêu hóa do nhiệt độ biến động.
Thời gian cho ăn sẽ ảnh hưởng đến khả năng hấp thu và hoạt động tiêu hóa của tôm
1.3 Phân bổ thức ăn không đồng đều dẫn đến tăng lãng phí thức ăn trong ao nuôi tôm
Khi cho nhiều hộ nuôi ăn, họ rải thức ăn không đều dẫn đến thức ăn bị lãng phí dưới đáy ao và tôm ăn không hiệu quả. Một số nông dân rải thức ăn ở những nơi dòng nước trong ao yếu hoặc nơi đáy ao không sạch. Khi tôm tập trung ăn, chất bẩn dưới đáy ao bị khuấy động ảnh hưởng đến quá trình ăn của tôm.
Người nuôi tôm nên trang bị các thiết bị cho ăn tự động hoặc máy phun, máy quay thức ăn để việc cho ăn hiệu quả hơn.
2. Hậu quả khi có nhiều thức ăn thừa trong ao nuôi tôm
Khi tôm đang trong thời kỳ sinh trưởng mạnh và chất lượng nước tốt, việc cho tôm ăn nhiều có thể thúc đẩy tăng trưởng và không tạo ra nhiều tác hại đáng kể. Tuy nhiên, nếu dư thừa thức ăn khiến thức ăn dư thừa tích tụ dưới đáy ao sẽ sinh ra các khí độc khiến tảo phát triển quá mức. Thức ăn chìm xuống đáy và biến thành bùn thải ao nuôi, ảnh hưởng đến môi trường nước và chất lượng tôm.
Tảo phát triển làm ô nhiễm nước do thức ăn thừa tích tụ dưới đáy ao
3. Phương pháp cho ăn giúp giảm thức ăn thừa trong ao nuôi tôm
Tôm là loài ăn chậm nên khó có thể cho chúng ăn thỏa thích. Người nuôi tôm có kinh nghiệm sẽ dựa vào những vụ nuôi trước đó để điều chỉnh quy trình cho tôm ăn. CVG Group xin giới thiệu một số phương pháp giúp tôm ăn hiệu quả và hạn chế thức ăn dư thừa trong ao nuôi tôm.
3.1 Chọn thực phẩm có chất lượng phù hợp
Tùy theo từng giai đoạn sinh trưởng của tôm mà người nuôi nên lựa chọn thức ăn có lượng dinh dưỡng phù hợp. Các loại chất dinh dưỡng nên có trong thức ăn cho tôm bao gồm: chất béo, khoáng chất, vitamin, protein. Ngoài ra, hãy lựa chọn thức ăn có kích thước phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của tôm để đảm bảo hiệu quả cho ăn tốt nhất.
3.2 Tính lượng thức ăn
Mọi người nên tính toán, cân nhắc lượng thức ăn sao cho vừa đủ, không quá nhiều cũng không quá ít. Trên bao bì thức ăn cho tôm sẽ có bảng tính lượng thức ăn phù hợp với mật độ tôm trong hồ và các giai đoạn cụ thể của tôm. Dưới đây là một số công thức tính lượng thức ăn cho tôm mọi người có thể tham khảo:
Lượng thức ăn = Tổng khối lượng tôm x Tỷ lệ (%)
Lượng thức ăn trong một lần = Lượng thức ăn trong ngày / Tổng số lần cho ăn trong ngày
Lượng thức ăn = Nhu cầu năng lượng của tôm (Kcal) / Năng lượng thức ăn (Kcal/kg)
Sau khi cho tôm ăn khoảng 1 giờ, kiểm tra tôm để đánh giá cụ thể tình trạng bắt mồi và khả năng hấp thụ thức ăn của tôm, từ đó điều chỉnh các lần cho ăn tiếp theo cho phù hợp.
Mọi người nên tính toán, cân nhắc lượng thức ăn sao cho vừa đủ, không quá nhiều cũng không quá ít.
3.3 Phân bổ thời gian cho tôm ăn
Thời gian cho tôm ăn nên cố định trong ngày. Tùy theo sự phát triển của tôm mà điều chỉnh cho phù hợp với khả năng bắt mồi của tôm. Điều này cũng giúp người nuôi kiểm tra được nhu cầu ăn của tôm để điều chỉnh lượng thức ăn. Bên cạnh đó, nó giúp kiểm soát ô nhiễm trong ao nuôi và kịp thời dọn sạch thức ăn thừa trong ao nuôi tôm một cách hiệu quả.
3.4 Xác định địa điểm cho ăn
Khi cho ăn, bà con nên chọn vị trí cố định trong ao, tránh những nơi có dòng nước yếu hoặc đáy ao có nhiều bùn. Thức ăn cho tôm nên cho vào ao từ từ, nhẹ nhàng để tránh gây tiếng động lớn. Điều này giúp tôm mới thả làm quen với tập tính săn mồi và địa điểm kiếm ăn, từ đó tập trung chúng lại một điểm giúp người nuôi theo dõi tình trạng tôm, bên cạnh đó tránh việc thức ăn thừa trong ao quá nhiều.
4. Một số lưu ý hạn chế thức ăn thừa trong ao nuôi tôm
Để việc cho tôm ăn đạt hiệu quả và hạn chế lượng thức ăn thừa trong ao nuôi tôm, người nuôi cần chú ý những điều sau:
Tắt quạt khi cho tôm ăn để tôm yên tĩnh dễ dàng bắt mồi và tiêu thụ thức ăn. Tiếng ồn lớn của quạt nước khiến tôm hoảng loạn, không tìm được nơi ăn sẽ dẫn đến thức ăn không được tiêu thụ hết, để lại một lượng lớn thức ăn đọng lại dưới đáy ao.
Cần bổ sung vitamin và khoáng chất với liều lượng vừa phải để tôm được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng
Sau khi trộn khoáng chất, vitamin và thức ăn, đợi 15 phút – 20 phút để chúng hấp thụ hoàn toàn mới bắt đầu cho ăn. Người ta có thể phủ một lớp dầu mực để bảo toàn chất dinh dưỡng có trong thức ăn viên.
Hy vọng qua bài viết này mọi người sẽ biết được phương pháp khắc phục tình trạng thức ăn thừa trong ao nuôi tôm và đạt được sản lượng nuôi tôm tốt nhất. Nếu bạn muốn biết thêm về các loại hóa chất cải tạo nước trong ao nuôi tôm hiệu quả, hãy truy cập website CVG Group để tìm hiểu thêm.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
