sucrose là gì?

Sucrose hay saccharose là một disacarit bao gồm 1 đơn vị glucose và 1 đơn vị fructose liên kết với nhau. Trong cơ thể, enzyme sucrase nằm trên bề mặt niêm mạc ruột non sẽ chuyển hóa sucrose thành chất có thể hấp thụ vào máu và di chuyển đến tế bào.

sucrose là gì?

Trong tự nhiên, sucrose có nhiều trong trái cây, rau, củ và ngũ cốc, đặc biệt là mía, mật ong, palmetto, củ cải đường và một số loại trái cây. Loại đường này chủ yếu được tách từ mía hoặc củ cải đường, sau đó được tinh chế và kết tinh.

Sucrose được chia thành nhiều loại và được sử dụng rộng rãi như chất làm ngọt, chất bảo quản và tạo kết cấu trong chế biến thực phẩm như kẹo, kem, thực phẩm đóng hộp, ngũ cốc ăn sáng, soda và nhiều loại khác. đồ uống có đường khác, v.v. Điều này cũng có nghĩa là chúng được tìm thấy trong các sản phẩm chế biến sẵn như kẹo, nước ngọt, v.v.

Quá trình hấp thu và sử dụng sucrose trong cơ thể

Trước khi hấp thụ vào cơ thể, enzym trong miệng sẽ phân hủy một phần sucrose thành hai chất là glucose và fructose. Khi đến ruột non, sucrose thực sự được tiêu hóa. Enzim sucrose là chất được tiết ra từ niêm mạc ruột non sẽ phân hủy sucrose thành glucose và fructose rồi hấp thụ vào máu.

Glucose sẽ hỗ trợ insulin kích thích giải phóng và tăng lượng fructose hấp thụ vào cơ thể. Vì vậy, bạn không nên sử dụng kết hợp glucose và fructose cùng lúc để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Điều này cũng giải thích thực tế là một số loại đường bổ sung như xi-rô ngô có chứa hàm lượng fructose cao, có thể ảnh hưởng đến nhiều vấn đề sức khỏe.

Vai trò của sucrose đối với sức khỏe là gì?

Vai trò của sucrose đối với sức khỏe

Trong cơ thể, sucrose có nhiều vai trò quan trọng. Cụ thể, sucrose sẽ có những vai trò sau:

Tạo năng lượng cho cơ thể

Sucrose là một loại carbohydrate tinh khiết có chứa lượng calo cao, khoảng 3,94 kcal (tương đương 17 kJ/g). Vì vậy, nó sẽ tạo ra nguồn năng lượng cần thiết để thực hiện các chức năng thể chất và tinh thần cho con người, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.

Duy trì hoạt động của não

Khi vào cơ thể, sucrose sẽ được phân hủy thành glucose để cung cấp năng lượng cho hoạt động của não, kích thích tuyến tụy tiết ra insulin. Từ đây, trung tâm não sẽ gửi tín hiệu để kiểm soát lượng thức ăn tiêu thụ vào cơ thể, tránh ăn quá nhiều gây béo phì.

Tạo năng lượng dự trữ trong cơ thể

Glucose được tạo ra từ sucrose giúp tăng lượng đường trong máu. Nguồn nguyên liệu này không chỉ tạo ra năng lượng cho hoạt động thể chất mà còn biến thành glycogen dự trữ trong cơ hoặc gan để sử dụng khi cần thiết.

Dành cho trẻ em

Lượng calo mà bé hấp thụ chủ yếu được chuyển hóa từ đường lactose có trong sữa mẹ. Tuy nhiên, sau 6 tháng tuổi, bạn nên bổ sung thêm sucrose và một số thực phẩm khác như rau, củ, quả,… để cung cấp đủ lượng calo cần thiết cho trẻ phát triển.

Nếu trẻ không được cung cấp đủ đường, cơ thể sẽ lấy calo từ protein, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và cản trở sự phát triển bình thường của trẻ.

Sucrose giúp trẻ phát triển khỏe mạnh

Tuy nhiên, sucrose tạo ra độ pH lý tưởng cho vi khuẩn trong miệng phát triển mạnh, làm tổn thương men răng và gây sâu răng. Vì vậy, việc bổ sung sucrose cho trẻ cần được cân nhắc hợp lý và khoa học.

Dành cho phụ nữ mang thai

Sucrose giúp bà bầu tăng cường năng lượng và duy trì sức khỏe trong thai kỳ. Tuy nhiên, khi bổ sung đường sucrose, mẹ bầu lưu ý chỉ dùng một lượng vừa đủ. Nếu bạn bị tiểu đường thai kỳ, bạn cần hạn chế ăn sucrose và thực phẩm chứa nhiều đường.

Một số tác dụng của sucrose đối với cơ thể

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng nhưng việc đưa sucrose vào cơ thể có thể gây ra một số vấn đề về sức khỏe. Đó là:

Gây mệt mỏi và khó chịu

Khi bổ sung vào cơ thể, sucrose được tiêu hóa nhanh chóng khiến lượng đường trong máu tăng giảm đột ngột. Điều này sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn, dẫn đến mệt mỏi và khó chịu.

Tăng cân

Cấu trúc phân tử đơn giản khiến sucrose được tiêu hóa nhanh chóng, khiến glucose được giải phóng vào máu nhanh hơn lượng calo được đốt cháy. Không những vậy, đường sucrose còn gây cảm giác thèm ngọt và khiến bạn ăn nhiều hơn. Điều này sẽ dễ dàng khiến bạn thừa cân hoặc béo phì.

Gây sâu răng

Đường sucrose là nguyên nhân gây sâu răng

Sự tồn tại của sucrose trên răng sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và sinh ra axit phá hủy men răng, dẫn đến sâu răng.

Tăng độ nhạy cảm với insulin

Khi lượng đường trong máu tăng đột ngột sau bữa ăn giàu sucrose, nồng độ insulin sẽ tăng lên để vận chuyển glucose và đốt cháy nó trong tế bào cơ. Hoạt động quá mức khiến các thụ thể insulin bị hao mòn theo thời gian và gây ra lượng đường trong máu cao mãn tính.

Ảnh hưởng đến mức cholesterol

Ngoài chế độ ăn giàu lipid, hàm lượng sucrose cao còn thúc đẩy sự hình thành một lượng lớn chất béo trung tính vốn có trong máu. Quá nhiều lipid làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch. Ngoài ra, sucrose còn ảnh hưởng đến cholesterol bằng cách làm giảm nồng độ lipoprotein mật độ cao, một loại cholesterol tốt cho cơ thể.

So sánh sucrose, glucose và fructose

Sucrose, glucose và fructose là ba loại đường đều có trong trái cây, rau, củ, ngũ cốc và các sản phẩm từ sữa và có cùng lượng calo trong 1g. Tuy nhiên, chúng có sự khác biệt về cấu trúc hóa học, sự trao đổi chất trong cơ thể và tác dụng đối với sức khỏe con người.

Về kết cấu

Fructose (đường trái cây) là một loại monosaccharide có vị ngọt hơn các loại đường khác nhưng ít ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Fructose và glucose cũng là những loại đường đơn giản quan trọng tồn tại tự nhiên trong máu, giúp tạo ra năng lượng cho cơ thể hoạt động.

Sucrose là một disaccharide được tạo thành từ 50% glucose và 50% fructose. Sucrose ít ngọt hơn fructose nhưng có vị ngọt hơn glucose.

Cơ chế hấp thu và sử dụng đường

Glucose được hấp thu trực tiếp qua niêm mạc ruột non vào máu, sau đó được vận chuyển đến các tế bào bằng insulin. Từ đó, glucose sẽ được chuyển hóa thành năng lượng để sử dụng ngay hoặc dự trữ trong tế bào cơ, gan để sử dụng khi lượng đường trong máu giảm xuống.

Fructose được chuyển hóa ở gan và hấp thu trực tiếp vào máu từ ruột non. Không giống như glucose, fructose không ảnh hưởng đến insulin và làm tăng lượng đường trong máu từ từ. Ngoài ra, fructose còn được chuyển hóa thành glucose hoặc dự trữ dưới dạng chất béo.

Còn sucrose cần được phân hủy thành monosaccharide nhờ các enzyme do niêm mạc ruột non tạo ra và hấp thụ vào máu.

Trên đây là những thông tin về sucrose là gì mà CVG Group muốn chia sẻ đến bạn đọc. Tiêu thụ quá nhiều bất kỳ loại đường nào cũng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng đường bổ sung mỗi ngày chỉ nên dao động từ 5 – 10% lượng calo tiêu thụ. Vì vậy để đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh, bạn chỉ nên ăn thực phẩm nguyên chất, hạn chế thực phẩm đã qua chế biến và không nhất thiết phải hạn chế trái cây, rau củ.

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.