Table of Contents
Khái niệm phèn là gì? Và công thức phèn trong hóa học
Khái niệm phèn là gì? Và công thức phèn trong hóa học
Phèn chua hay còn gọi là phèn chua hay nhôm sunfat là hợp chất của kali và nhôm. Hợp chất tồn tại ở dạng bột với kích thước không đồng đều, thường có màu trắng đục hoặc trong suốt không màu. Phèn chua tan rất tốt trong nước nhưng không tan trong rượu.
Phèn chua có công thức hóa học đơn giản là KAl(SO4)2. Ở nhiệt độ cao, phèn được quan sát thấy ở dạng tinh thể chứa 24 phân tử nước: KAl(SO4)2.12H2O hoặc K2SO4. Al2(SO4)3.24H2O. Tỷ trọng của phèn chua là 1.725g/cm3, nhiệt độ nóng chảy của phèn chua là từ 92 đến 93 độ C, nhiệt độ sôi là 200 độ C.
Phèn chua khó tan trong nước, dễ tan trong nước lạnh, không tan trong nước ấm, không tan trong rượu. Đúng như tên gọi của nó, phèn chua có vị hơi đắng, hơi chua. Hợp chất được ứng dụng phổ biến trong công nghiệp và đời sống hiện nay như: chế biến bột giấy, dệt quần áo hay dùng trong công nghiệp xử lý nước.
Một số ứng dụng thực tế của công thức phèn chua
Có thể bạn chưa biết, phèn chua được sử dụng rất phổ biến trong cuộc sống xung quanh chúng ta. Trong y học, dược phẩm, công nghiệp sản xuất, công nghiệp thực phẩm và sử dụng trực tiếp trong đời sống hằng ngày của chúng ta. Vậy phèn chua được áp dụng cụ thể như thế nào? Dưới đây, chúng ta hãy cùng điểm qua một số ứng dụng nổi bật trong các ngành công nghiệp khác nhau nhé!
Trong y học
Phèn chua được dùng trong y học
Trong y học cổ truyền, phèn chua được dùng làm thuốc lợi tiểu, sát trùng da, trị hôi miệng… Đặc biệt nó có vai trò quan trọng trong việc điều trị viêm dạ dày và một số bệnh liên quan đến dạ dày. dày.
Ngoài ra, phèn chua còn được dùng làm thuốc chữa một số bệnh thông thường hàng ngày. Ví dụ như chữa đau đầu, ngứa họng, viêm tai giữa, ho ra máu, chảy máu, ngứa âm đạo… Đây là những bệnh gần như phổ biến nên phèn chua cũng trở nên quan trọng trong lĩnh vực y học.
Trong công nghiệp
Trong công nghệ xử lý nước, khi hòa tan phèn vào nước sẽ tạo ra phản ứng hóa học trao đổi ion: Al3+ + 3H2O → Al(OH)3 ↓ + 3H+. Kết tủa này sẽ bám vào những hạt cát, bụi li ti có trong nước khiến chúng lắng xuống, từ đó làm cho nước trở nên trong hơn.
Phèn chua được dùng để làm sạch nước giếng khoan. Nước pha phèn chua có thể đun sôi để uống và nấu ăn. Đây cũng là chất được cây thủy sinh sử dụng làm chất keo tụ để làm trong sạch nguồn nước.
Trong làm giấy, người ta nhúng giấy vào muối và phèn chua. Phản ứng của hai chất sẽ tạo ra hydroxit là chất kết dính cực tốt. Hydroxit này hoạt động như một chất kết dính, liên kết các sợi cellulose lại với nhau. Điều này sẽ giúp bề mặt giấy có độ che phủ dày đặc và không bị lem mực khi viết lên.
Tương tự, trong dệt vải, hydroxit cũng được sợi vải hấp thụ và giữ chặt vào vải, nhờ đó giữ được màu sắc của vải.
Trong thực phẩm
Phèn chua được sử dụng trong chế biến thực phẩm
Phèn chua được dùng để tăng độ trắng và độ giòn của các loại thực phẩm như xoài, dưa chua. Nếu không dùng phèn chua thì thay bằng nước vôi để rửa thực phẩm cũng sẽ giúp thực phẩm trắng hơn. Hai loại trên được phép sử dụng tuy nhiên phải đảm bảo hàm lượng dư không quá lớn.
Phèn chua được nhiều người sử dụng để làm sạch nhớt cá, ruột lợn. Bạn chỉ cần chà phèn chua lên cá và lòng lợn đã làm sạch, sau đó rửa lại cá bằng nước sạch để loại bỏ hết chất nhờn. Làm như vậy sẽ đảm bảo thực phẩm sạch hơn và tăng độ ngon cho món ăn sau khi chế biến.
Trứng sẽ tươi ngon sau khi ngâm trong dung dịch phèn chua 5% khoảng 15 phút. Khi nấu chè bưởi, phèn chua cũng được ưu tiên sử dụng để làm dịu vị đắng trong cùi bưởi. Phèn chua có thể kích thích bột nở khi nướng bánh mì do tính axit yếu. Độ axit yếu sẽ giúp thúc đẩy baking soda giải phóng carbon dioxide, giúp bánh nở đều khi nướng.
Trong cuộc sống hàng ngày
Phèn chua ứng dụng trong đời sống
Phèn chua có chứa nhôm, có tác dụng khử mùi hôi cơ thể. Vì vậy, phèn chua thường được dùng làm thuốc trị hôi miệng, hôi tay, hôi chân, thâm nách,… Tuy nhiên, sử dụng phèn chua thường xuyên dễ gây khô da. Vì vậy, bạn chỉ nên sử dụng ngày 2 lần để tránh tình trạng bong tróc, nứt nẻ da.
Với đặc tính chống viêm, sát trùng và làm sạch, phèn chua thường được sử dụng để điều trị loét chân. Bạn chỉ cần ngâm một miếng phèn chua nhỏ vào nước sạch, đợi cho phèn chua tan hết thì cho chân vào ngâm. Sau khi ngâm nên lau sạch và để khô để nước bám trên chân nhanh chóng biến mất.
Phèn chua có thể giúp chống rỉ sét trên chảo nhôm và gang. Cho nước lọc và một ít phèn chua vào chảo đun sôi khoảng 15 – 20 phút. Cách làm này sẽ giúp chảo tránh được tình trạng rỉ sét khi sử dụng lâu dài.
Phèn chua có hại cho sức khỏe con người không?
Phèn chua có hại cho sức khỏe con người không?
Nguyên nhân là do trong công thức phèn chua có chứa khoảng 10% nhôm, tức là khoảng 0,5g nhôm/lít nước. Ở nồng độ thấp, phèn chua không phải là vấn đề quá đáng lo ngại. Nhưng sử dụng quá nhiều hoặc lạm dụng trong khi nấu nướng có thể khiến nhôm tích tụ trong cơ thể khiến cơ thể không thể đào thải hết, lâu dần gây tổn thương não, gây suy giảm trí nhớ khi về già. .
Vì vậy cần sử dụng thuốc theo đúng lịch trình để đạt được hiệu quả tốt nhất. Bạn có thể tham khảo một số phương pháp sử dụng phèn thông dụng như sau:
Dùng phèn chua rửa mặt có thể giúp loại bỏ bụi bẩn, giảm viêm và mụn.
Pha phèn chua với nước sôi để súc miệng hoặc thêm chút muối để tăng tác dụng sát trùng, làm sạch và giảm hôi miệng.
Phèn chua mịn trộn với lòng trắng trứng, đắp lên da làm mặt nạ, có tác dụng điều trị mụn viêm và sẹo mụn. Để mặt nạ trên da khoảng 15 đến 20 phút rồi rửa sạch bằng nước lạnh. Nó có thể được sử dụng 3 lần một tuần.
Làm ẩm phèn chua với một ít nước rồi massage nhẹ nhàng lên mặt để loại bỏ bụi bẩn và ngăn ngừa lão hóa da.
Nếu dùng kẹo đá dạng cục, bạn có thể chà nhẹ lên vùng da bị trầy xước hoặc vết thương hở để giảm chảy máu.
Giảm tiết mồ hôi và giảm mùi cơ thể bằng cách pha phèn chua với nước tắm.
Ngâm, rửa thực phẩm trong nước lạnh có pha phèn chua giúp diệt khuẩn và bảo quản thực phẩm lâu hơn.
Phèn chua có thể được sử dụng trong chế biến thực phẩm để giảm vị đắng, tăng độ nhớt, độ trong và độ phồng của món ăn.
Trên đây là những thông tin về tính chất, hình ảnh, tác dụng và bài thuốc từ phèn chua. Tuy nhiên, bỏ phèn chua mang lại hiệu quả chữa bệnh cao và hạn chế tác dụng phụ. Người dùng vẫn nên tham khảo ý kiến chuyên gia về cách sử dụng cũng như liều lượng. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc sẽ hiểu thêm về công thức phèn chua để áp dụng đúng trong cuộc sống!
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
