Table of Contents
CaSO4 là gì?
CaSO4 là công thức hóa học của muối canxi có tên gọi là canxi sunfat, là hợp chất tồn tại ở dạng rắn màu trắng. Trong tự nhiên, CaSO4 là một loại đá trong mờ hoặc kết hợp với muối coban clorua để tạo ra chất có màu xanh hoặc hồng gọi là Drierite.
Cấu trúc phân tử của CaSO4
CaSO4 tồn tại ở một số dạng sau:
- Dạng khan: CaSO4.
- Vữa thạch cao (Canxi sunfat): Dạng ngậm nước CaSO4.0.5H2O.
- Thạch cao: CaSO4.2H2O dạng ngậm nước.
Ngoài cái tên thông thường canxi sunfat, CaSO4 còn được biết đến với một số tên gọi khác: thạch cao sống, canxi sunfat, canxi sunfat,… Hiện nay, CaSO4 được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là xây dựng và y học.
Tính chất vật lý của CaSO4
– CaSO4 tồn tại ở dạng khan và có màu trắng, ít tan trong nước nhưng khi trộn với nước sẽ tạo thành vữa lỏng, dễ đông cứng.
– Khối lượng mol và khối lượng riêng của CaSO4 khan lần lượt là 136,142 g/mol và 2,96 g/cm3.
– Nhiệt độ nóng chảy của CaSO4 khan là 1460 độ C.
– Độ tan trong nước ở 20 độ C của CaSO4 là 0,24 g/100 ml.
Vậy CaSO4 có kết tủa không? Câu trả lời là CÓ vì nó tan rất ít trong nước nên được coi là chất kết tủa.
Tính chất hóa học của CaSO4
– Phản ứng với bazơ
Ba(OH)2 + CaSO4 ⟶ Ca(OH)2 + BaSO4↓
– Khi CaSO4 tác dụng với muối sẽ tạo ra 2 muối mới
BaCl2 + CaSO4 ⟶ CaCl2 + BaSO4↓
Na2CO3 + CaSO4 ⟶ CaCO3↓ + Na2SO4
– Phản ứng với oxit ở nhiệt độ từ 600 đến 800 độ C
4CO + CaSO4 ⟶ 4CO2↑ + CaS
– Phản ứng với axit
CaSO4 + H2SO4 ⟶ Ca(HSO4)2
– Phản ứng với chất rắn cacbon khi đun nóng ở nhiệt độ 600 độ C
CaSO4 + 4C ⟶ 4CO + CaS
Cách điều chế CaSO4?
CaSO4 là dạng tinh thể rắn, phẳng có trong tự nhiên
CaSO4 có thể tìm thấy dễ dàng trong tự nhiên. Canxi sunfat dihydrat được hình thành trong tự nhiên có thể là thạch cao và chúng ta có thể tìm thấy nó trong các tinh thể dạng phiến phẳng, rắn gọi là statin.
Ngoài ra, CaSO4 còn được sản xuất công nghiệp. Có nhiều cách có thể sử dụng để điều chế CaSO4, điển hình là:
– Phản ứng tạo ra axit photphoric trong công nghiệp
Ca5F(PO4)3 + 10H2O + 5H2SO4 → 5CaSO4.2H2O + 3H3PO4+ HF
– Phản ứng xử lý khí thải SO2 trong công nghiệp bằng canxi cacbonat (đá vôi)
CaCO3 + SO2 + 0,5H2O → CaSO4.2H2O + CO2
– Phản ứng của muối canxi với axit sunfuric
CaCO3 + H2O + H2SO4 → CaSO4.2H2O + CO2
CaSO4 có tác dụng gì?
Là tiền chất để tạo ra các chất khác
Ứng dụng đầu tiên của CaSO4 mà chúng ta có thể kể đến đó là làm tiền chất để điều chế các hỗn hợp khác. Khi đun nóng CaSO4 với hỗn hợp thạch cao, than cốc và cao lanh sẽ tạo thành sulfur dioxide và canxi silicat.
2 CaSO4 + C + 2SiO2 → 2CaSiO3 + 2SO2 + CO2
Trong xây dựng
– Với đặc tính giữ ẩm và chống thấm tốt, CaSO4 được sử dụng để sản xuất một số vật liệu như gạch men, xi măng, thạch cao tường,…
– Đóng vai trò là chất xúc tác trong ngành sản xuất sơn và giấy, vật liệu quang học, khuôn mẫu cho kim loại như nhôm, đồng,..
– Giúp giảm độ kiềm của đất, nước.
Trong y học
– CaSO4 được sử dụng để làm khuôn hoặc khung xương vì có trọng lượng nhẹ và hút ẩm tốt, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
Bắp bột thạch cao sống khi xương bị gãy hoặc gãy
– CaSO4 còn được dùng làm khuôn và chất tạo khuôn răng trong nha khoa. Ưu điểm là chất này dễ tạo hình khi khô và không gây độc cho con người.
Trong ngành thực phẩm
– Giúp bổ sung canxi cho các món nướng làm từ men, bột ngũ cốc,..
– Dùng làm phụ gia đông tụ, làm mềm, mịn các sản phẩm như đậu phụ, đậu phụ,…
– CaSO4 có thể dùng để tạo hương vị hoặc làm chất bảo quản cho các loại thực phẩm đóng hộp như trái cây, rau, củ,..
Một số lưu ý khi sử dụng và bảo quản CaSO4
Khi sử dụng CaSO4, người vận hành cần trang bị bảo hộ lao động phù hợp. Khi bảo quản hóa chất, bạn cần chú ý những vấn đề sau:
– CaSO4 cần được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh nơi ẩm ướt hoặc có ánh nắng mặt trời.
– Kho chứa hóa chất phải xa khu dân cư, nguồn nước, tránh để lẫn với các loại hóa chất, thực phẩm khác.
Đó là một số thông tin về CaSO4 là gì cũng như tính chất, ứng dụng của CaSO4 mà Đông Á muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng đây sẽ là những kiến thức hữu ích, giúp bạn giải đáp thắc mắc khi tìm hiểu về loại hóa chất này. Để xem thêm nhiều bài viết hữu ích, vui lòng dành chút thời gian truy cập website https://dongachem.vn/ của chúng tôi hàng ngày.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
