Table of Contents
Aldehit formic là gì? Đây có lẽ là điều mà nhiều người thắc mắc. Bởi chúng không chỉ hữu cơ mà còn được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp như mỹ phẩm, dệt nhuộm, xây dựng, nhựa,… Trong bài viết dưới đây Đông Á sẽ chia sẻ những thông tin hữu ích. Formic aldehyd là gì, tính chất vật lý và hóa học, cách điều chế, ứng dụng và cách bảo quản hợp chất này một cách an toàn.
1. Aldehit formic là gì?
Theo định nghĩa, aldehyd formic là aldehyd đơn giản nhất, một hợp chất hữu cơ có công thức hóa học HCHO. Trong điều kiện bình thường, hợp chất này sẽ tồn tại ở trạng thái khí, không màu, có mùi hăng nồng và dễ bay hơi.
Aldehit formic có công thức hóa học HCHO
Ngoài ra, formic aldehyd còn được biết đến với những tên gọi khác như metyl aldehyd, formalin, metan, hay formaldehyde.
2. Tính chất hóa lý nổi bật của Formic Aldehyd
Chúng ta đã tìm hiểu về khái niệm hợp chất formic aldehyd. Vậy tính chất lý hóa của hợp chất này có gì đặc biệt mà có thể mang lại nhiều ứng dụng như vậy trong cuộc sống?
2.1.Tính chất vật lý
Với tính chất vật lý, aldehyd formic tồn tại ở dạng khí hòa tan trong nước tạo thành dung dịch formic. Có thể hòa tan trong nước hơn 100h/100ml ở 20 độ C. Với nhiệt độ nóng chảy -117 độ C, nhiệt độ sôi -19,3 độ C.
2.2.Tính chất hóa học
Ngoài tính chất vật lý, hợp chất HCHO còn có đặc tính của aldehyd.
HCHO + H2 → CH3OH
HCHO + 4[Ag(NH3)2]OH → (NH4)2CO3 + 4Ag + 6NH3 + 2H2O
HCHO + 2NaOH + 4Cu(OH)2 → Na2CO3 + 2Cu2O +6H2O
HCHO + H2O + Br2 → HCOOH + 2HBr
HCHO + KMnO4 → HCOOK + MnO2 +H2O
HCHO + 1/2O2 → HCOOH
3. Cách điều chế aldehyt formic
Để điều chế hợp chất HCHO người ta thường sử dụng hai phương pháp sau:
Phương pháp điều chế HCHO
Cách 1: Để điều chế HCHO trong công nghiệp, oxy hóa metanol bằng xúc tác đặc biệt Ag hoặc Cu ở nhiệt độ 600-700 độ C. Trong quá trình này, metanol kết hợp với khí oxy, trải qua bước phản ứng tạo ra aldehyt formic.
2CH3CH + O2 → 2HCHO + 2H2O
CH4 + O2 → HCHO + H2O
4. Ứng dụng đa dạng của formic andehit trong đời sống
Trên thực tế, formic aldehyd được sử dụng phổ biến trong công nghiệp sản xuất, công nghiệp y học và công nghiệp bảo quản. Hãy cùng Đông Á khám phá những ứng dụng đa dạng của hợp chất này dưới đây:
4.1.Ứng dụng formic aldehyd trong công nghiệp sản xuất
Ứng dụng phổ biến trong ngành nhựa, nhựa
Hợp chất formic andehit là nguyên liệu chính để sản xuất keo dùng trong ngành sản xuất gỗ. Ngoài ra, hợp chất này còn được kết hợp với các chất khác để tăng độ cứng cho gỗ, giúp gỗ có khả năng chống mối mọt, ăn mòn và côn trùng, đồng thời giữ cho tấm gỗ luôn ở trạng thái rắn chắc.
HCHO được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp như nhựa, nhựa, dệt nhuộm, giấy carbon, mực in, dược phẩm, mỹ phẩm, sản phẩm xây dựng và tẩy rửa,…
Trong ngành xây dựng, hợp chất formic andehit thường được sử dụng làm chất chống mục nát và chống thấm.
Trong mỹ phẩm, HCHO được sử dụng như một chất kháng khuẩn và làm dịu da.
Ngoài ra, nhờ tính chất sát trùng cao nên formic aldehyde được dùng làm chất khử trùng, khử trùng trong nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản.
Hơn một nửa lượng HCHO tiêu thụ được sử dụng để sản xuất nhựa formaldehyde. Ngoài ra, HCHO còn được chế tạo thành dạng xốp để đưa vào các sản phẩm đúc khuôn hoặc sản xuất vật liệu cách điện.
4.2.Ứng dụng formic aldehyd trong công nghiệp bảo quản
HCHO có khả năng kéo dài và bảo quản các loại thực phẩm: bún, phở
Các hợp chất formic aldehyd có thể dễ dàng kết hợp với protein để tạo thành các hợp chất bền, không bị thối, ôi và có thể kéo dài thời gian bảo quản các loại thực phẩm: bún, mì, phở, v.v..
Ngoài ra, do HCHO có giá thành thấp nên thường được sử dụng trong bia để chống cặn.
HCHO thường được sử dụng trong bia để chống cặn
4.3. Ứng dụng Formic Aldehyd trong y học
HCHO được sử dụng trong y học với mục đích khử trùng, khử trùng, làm dung môi bảo vệ mẫu thí nghiệm hoặc ướp xác, bảo quản các cơ quan trong cơ thể con người,… Với hàm lượng andehit formic chiếm khoảng 37% khối lượng. lượng hoặc 40% theo thể tích trong dung dịch gọi là formalin.
5. Aldehit formic có ảnh hưởng đến sức khỏe con người không?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, Formaldehyde (formaldehyde) được liệt vào danh mục hóa chất độc hại ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Nó thậm chí có thể gây ung thư ở các cơ quan của cơ thể con người. Bởi cơ thể con người không có cơ chế đào thải hợp chất này.
Nếu tiếp xúc trong thời gian ngắn, Formaldehyde có thể gây kích ứng mắt, chảy nước mắt, màng nhầy, đau đầu hoặc khó thở và nóng rát ở cổ họng.
Nếu tiếp xúc lâu dài với bên ngoài có thể gây tổn hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến da, hệ hô hấp và bệnh bạch cầu,…
Đối với phụ nữ mang thai, chất này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, tạo nên những bất thường, đột biến về nhiễm sắc thể.
Từ lâu, Formaldehyde được coi là chất bị cấm và tuyệt đối không được sử dụng trong chế biến thực phẩm, vì nó có khả năng gây ung thư nếu đưa vào cơ thể. Nếu sử dụng hóa chất này trong thời gian dài sẽ có nguy cơ bị ngộ độc rất lớn.
6. Những lưu ý quan trọng để sử dụng an toàn formic aldehyd
Vì formic aldehyd là một loại hóa chất độc hại nên ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Vì vậy, việc sử dụng và bảo quản loại hóa chất này là rất quan trọng. Để tránh gặp phải những tình huống gây nguy hiểm cho sức khỏe của mình và những người xung quanh, bạn cần lưu ý những điều sau:
Được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ như quần áo, găng tay, kính mắt, khẩu trang
Bởi các sản phẩm chứa nhiều formaldehyde thường có mùi rất khó chịu khi hóa chất này bay hơi. Dựa vào đặc điểm này chúng ta có thể dễ dàng nhận biết và tránh sử dụng nó.
Ăn cùng một loại thực phẩm thường xuyên trong thời gian dài sẽ gây ra sự tích tụ nhiều loại độc tố trong cơ thể.
Kiểm tra cẩn thận nồng độ formaldehyde qua máy đo, một loại máy thường được sử dụng để đo khí độc.
Để bảo vệ sức khỏe, bạn cần trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ như quần áo, găng tay, khẩu trang, kính mắt,… trước khi tiếp xúc với hóa chất này.
Không để hóa chất này tiếp xúc với da quá lâu, không uống hoặc hít nó trong thời gian dài.
Ngoài việc sử dụng, bảo quản hợp chất formic aldehyd cũng vô cùng quan trọng. Hãy bảo quản formic aldehyde cẩn thận, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc với nguồn nhiệt trực tiếp. Ngoài ra, khu vực chứa hóa chất cần bố trí xa khu dân cư.
Tóm lại, bài viết này đã giúp người đọc nắm được kiến thức formic aldehyd là gì, tính chất hóa lý, phương pháp điều chế, những lưu ý quan trọng và ứng dụng của hợp chất này. Để mang đến những kiến thức hữu ích cho độc giả, Công ty Cổ phần CVG Group luôn cố gắng tìm kiếm và cập nhật những thông tin mới nhất. Vì vậy, hãy cùng chúng tôi khám phá thêm nhiều kiến thức thú vị tại website Đông Á nhé.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
