Table of Contents
CH3COOH là gì là câu hỏi của nhiều bạn đọc muốn tìm hiểu về các hợp chất hóa học. Trong bài viết dưới đây Đông Á sẽ tổng hợp những thông tin liên quan đến tên gọi CH3COOH và những ứng dụng nổi bật trong cuộc sống. Chắc chắn nó sẽ giúp bạn có được những kiến thức cần thiết về hợp chất CH3COOH này.
1. CH3COOH là gì?
CH3COOH là gì?
Công thức cấu tạo của axit axetic là CH3COOH, là hợp chất hữu cơ quan trọng trong lĩnh vực hóa học và có nhiều ứng dụng trong đời sống hàng ngày. Đây là chất lỏng trong suốt có mùi giấm đặc trưng và tính axit mạnh.
Axit axetic thường được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như ethanoic, hydro axetat (HAc), giấm, axit axetic, axit ethylic, axit metancarboxylic và axit ethanoic. Chất này thường có trong giấm và đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên hương vị giấm đặc trưng của nhiều loại thực phẩm, đồ uống như giấm trắng, giấm táo.
Axit axetic cũng được sử dụng trong công nghiệp, đặc biệt trong sản xuất nhựa polyvinyl axetat (PVA) và nhựa xenlulo axetat và là thành phần trong nhiều sản phẩm hóa dầu.
2. Tính chất hóa lý điển hình của Axit axetic
Tính chất hóa lý điển hình của axit axetic
Axit axetic (CH3COOH) là một hợp chất hữu cơ quan trọng và có nhiều tính chất hóa lý đặc trưng đáng chú ý. Dưới đây là một số tính chất vật lý và hóa học của axit axetic bạn có thể tham khảo.
Tính chất vật lý nổi bật
Axit axetic là chất lỏng không màu ở điều kiện tiêu chuẩn, có mùi chua đặc trưng. Ngoài ra, hợp chất này hòa tan vô hạn trong nước, tạo thành dung dịch axit. Đặc tính này đã làm cho CH3COOH được sử dụng trong các ứng dụng liên quan đến nước.
Axit axetic rất dễ cháy, điều này rất quan trọng khi hợp chất này tham gia vào quá trình sản xuất và phản ứng hóa học. Ngoài ra, hợp chất này còn dễ bay hơi nên có thể tồn tại ở dạng hơi.
Trọng lượng riêng của CH3COOH là 1,049 g/cm³ ở 25 °C. Điểm nóng chảy của axit axetic là 16,7°C, trong khi điểm sôi là 118°C.
Tính chất hóa học của axit axetic
Ngoài việc tìm hiểu CH3COOH là gì, bạn cần hiểu rõ các tính chất hóa học cơ bản. Axit axetic có các tính chất sau.
Phản ứng với quỳ đỏ: CH3COOH làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ chứng tỏ có tính axit.
Phản ứng với bazơ: Axit axetic phản ứng với bazơ tạo thành muối và nước.
Phản ứng giải phóng hydro: CH3COOH có thể phản ứng với các kim loại đứng trước hydro trong bảng tuần hoàn (ví dụ kẽm) để giải phóng khí hydro (H2).
Phản ứng với muối của axit yếu hơn: Axit axetic phản ứng với muối của axit yếu hơn tạo ra axit axetic và các muối khác, có thể gọi là rượu axit axetic.
Phản ứng tạo este: CH3COOH có thể phản ứng với rượu za tạo thành este và nước, trong điều kiện có chất xúc tác như axit sunfuric (H2SO4) và nhiệt độ thích hợp.
3. Điều chế CH3COOH thế nào cho đúng?
Làm thế nào để điều chế CH3COOH đúng cách?
Điều chế và sản xuất axit axetic CH3COOH là một quá trình quan trọng trong hóa học và công nghiệp. Dưới đây là những phương pháp cơ bản.
Carbonilization metanol: Trong phương pháp này, metanol (CH3OH) và carbon monoxide (CO) phản ứng với nhau dưới tác dụng của chất xúc tác thích hợp, thường là hỗn hợp các kim loại như rhodium hoặc iridium.
Quá trình oxy hóa acetaldehyde: Axit axetic cũng có thể được tạo ra bằng cách oxy hóa acetaldehyde (CH3CHO) bằng oxy trong không khí.
Quá trình oxy hóa ethylene: Quá trình oxy hóa này sử dụng chất xúc tác palladium kết hợp với sự hỗ trợ của axit dị vòng.
Lên men oxy hóa CH3COOH: Vi khuẩn có khả năng oxy hóa axit axetic thông qua quá trình lên men, tạo ra axit axetic từ thực phẩm có cồn hoặc nguồn nguyên liệu thô như gạo, khoai tây hoặc mạch nha.
4. Ứng dụng Axit axetic trong đời sống và sản xuất
Ứng dụng Axit Acetic trong đời sống và sản xuất
Công thức axit axetic CH3COOH được biết đến là chất có nhiều ứng dụng quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghiệp đến y học và sức khỏe con người, cụ thể như sau.
Ứng dụng công nghiệp của CH3COOH
Một phần lớn sản lượng axit axetic toàn cầu được sử dụng để sản xuất monome vinyl axetat (VAM). VAM là chất kết dính quan trọng được sử dụng trong sản xuất sơn, keo dán và vật liệu cách âm.
Ngoài ra, CH3COOH còn được biết đến là dung môi protic phân cực tốt, dùng làm dung môi cho các hợp chất hữu cơ và phi hữu cơ. Hợp chất này còn được sử dụng trong chế biến rau quả, đóng hộp và là thành phần quan trọng trong nhiều loại gia vị.
Có thể bạn chưa biết, CH3COOH còn đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất xenlulo axetat, một loại polyme được sử dụng trong ngành sợi tổng hợp và màng nhựa ở thời điểm hiện tại.
Ứng dụng axit axetic trong y học
Nhờ đặc tính kháng khuẩn, hợp chất này được sử dụng làm chất khử trùng. Ở nồng độ pha loãng khoảng 1%, nó có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa nhiễm trùng trong các lĩnh vực y tế và phòng mổ. Đặc biệt, CH3COOH còn được điều chế thành thuốc điều trị bệnh tiểu đường, giúp kiểm soát lượng đường trong máu trong cơ thể.
Vai trò của CH3COOH đối với sức khỏe
Tác dụng của axit axetic ức chế quá trình thủy phân đường đôi thành đường đơn, giúp kiểm soát lượng đường trong máu sau khi ăn. Hơn nữa, giấm axit axetic còn giúp ngăn chặn sự tích tụ chất béo trong cơ thể và gan, hỗ trợ hiệu quả quá trình giảm cân. Giấm táo có chứa axit axetic cũng được cho là có tác dụng chống lão hóa hiệu quả.
5. Những lưu ý khi sử dụng và bảo quản dung dịch Axit Axetic
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng và bảo quản CH3COOH, bạn cần tuân thủ những lưu ý quan trọng dưới đây.
Axit axetic phải được bảo quản trong nhà kho có mái che, nơi nhiệt độ được kiểm soát và thông gió.
Tránh bảo quản axit axetic ở nơi có nhiệt độ cao hoặc gần nguồn nhiệt để tránh gây nguy cơ cháy, nổ.
Khi sử dụng CH3COOH cần trang bị các thiết bị bảo hộ cá nhân như găng tay, mũ bảo hiểm và quần áo dài tay.
Nếu phải xử lý axit axetic ở khu vực thông gió kém, bạn nên sử dụng thiết bị bảo vệ hô hấp để đảm bảo không hít phải hơi axit có hại.
Trong trường hợp axit axetic dính vào da hoặc mắt, hãy rửa kỹ vùng tiếp xúc bằng nước sạch trong ít nhất 15 phút và tìm tư vấn y tế ngay lập tức.
Khi rót hoặc trộn axit axetic nên thực hiện cẩn thận và từ từ để tránh bắn tung tóe và tạo ra hơi axit. Nếu cần, hãy đọc hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm hoặc nhờ người có kinh nghiệm hướng dẫn.
Cuối cùng, tránh để CH3COOH tiếp xúc với các chất khác, đặc biệt là những chất có thể gây phản ứng nguy hiểm. Tuy nhiên, người dùng cần hiểu rõ cách sử dụng và bảo quản an toàn nhất.
Với tính axit mạnh và khả năng tương tác với nhiều loại chất, axit axetic đóng vai trò quan trọng trong nhiều phản ứng hóa học và quá trình công nghiệp. Đông Á hy vọng những chia sẻ trong bài viết trên đã giúp bạn đọc giải đáp được câu hỏi CH3COOH là gì và có được những kiến thức cơ bản nhất về hợp chất này.
Nếu bạn còn thắc mắc hoặc quan tâm đến các loại hóa chất công nghiệp khác, vui lòng liên hệ Đông Á – địa chỉ chất lượng hàng đầu ở thời điểm hiện tại. Khách hàng có thể liên hệ qua website dongachem.vn hoặc hot line 0912 536446 – 0914 219646 để được tư vấn kịp thời nhất.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.
