Cadmium (Cd) nằm trong TOP 3 kim loại nặng nguy hiểm, có hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cadmium là gì? Cadmium hiện diện ở đâu? Cadmium độc hại như thế nào? Câu trả lời sẽ được Đông Á giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Cadmium là gì? Nó đến từ đâu?

Cadmium hay Cadmium là tên của một kim loại có ký hiệu (Cd). Nó thường hiện diện trong đất ở các dạng hợp chất khác nhau, ví dụ: cadmium oxit, cadmium sulfate, cadmium chloride, cadmium sulfide.

Năm 1817, Cadium lần đầu tiên được phát hiện bởi một nhà khoa học người Đức và được xếp thứ 48 trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Trong ngành dược phẩm nó còn được biết đến với những cái tên như: biocadmio,capsebon,mirador… Cadmium có sẵn trong tự nhiên, được khai thác ở các mỏ đồng, chì, kẽm. Với đặc tính ít rỉ sét, nó đã trở thành kim loại được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp khai thác mỏ, luyện kim và lò phản ứng…

Cadmium là gì?

2. Tính chất vật lý và hóa học của Cadmium

Cd có đầy đủ các tính chất của một kim loại nặng, cụ thể như sau:

Kí hiệu hóa học của Cadimi là Cd

Số trong bảng tuần hoàn là số 48

Thuộc nhóm kim loại nặng, hiếm trong môi trường tự nhiên

Màu sắc chủ đạo là trắng xanh

Trạng thái vật lý của chất rắn là dẻo và dễ uốn

Cadimi có thể hòa tan trong axit Nitric loãng và cũng có thể hòa tan trong axit sunfuric đậm đặc

Cd được xếp vào loại kim loại cực độc, gây nguy hiểm cho sức khỏe (cùng với chì và thủy ngân).

Kim loại không bị rỉ sét hay ăn mòn trong môi trường.

3. Ứng dụng của Cadmium trong đời sống

Người ta ước tính có tới 3/4 cadmium được khai thác và sử dụng trong pin, ¼ còn lại được sử dụng chủ yếu trong các chất phủ, mạ kim loại, chất tạo màu hoặc chất ổn định cho nhựa. Ngoài ra kim loại Cd còn được ứng dụng như sau:

Là một thành phần được tìm thấy trong một số hợp kim có điểm nóng chảy thấp hoặc hợp kim được sử dụng để chế tạo vòng bi hoặc vỏ.

Có tới 6% Cd được sử dụng trong mạ điện.

Cadmium được tìm thấy trong nhiều loại que hàn và lưới điều khiển trong lò phản ứng hạt nhân.

Đặc biệt, các hợp chất có chứa Cadmium được sử dụng trong các ống hình của tivi đen trắng hoặc tivi màu.

Khi cadmium phản ứng, nó cũng tạo ra nhiều loại muối, phổ biến nhất là cadmium sulfide.

Được sử dụng để sản xuất một số loại vật liệu bán dẫn để sử dụng trong các thiết bị phát hiện ánh sáng hoặc pin mặt trời.

4. Tác hại của Cadmium là gì?

Cadmium là kim loại nặng, hiếm và có độc tính cao, hấp thụ dù chỉ một lượng nhỏ cũng có thể nguy hiểm đến tính mạng. Hãy cùng tìm hiểu tác hại của Cadmium là gì?

4.1. Cadmium có hại cho hệ hô hấp

Nếu thường xuyên hít phải hoặc sử dụng thực phẩm có chứa hóa chất Cadmium, bạn có thể sẽ bị suy hô hấp với các dấu hiệu như: Tức ngực, khó thở và nặng hơn là sốt cao kéo dài nhiều giờ. đáp ứng với thuốc hạ sốt, thậm chí gây tổn thương phổi, phù phổi, viêm phế quản phổi…

Tình trạng này thường xảy ra ở những nơi bị ô nhiễm không khí, nguồn nước do kim loại nặng.

4.2. Cadmium có hại cho đường tiêu hóa

Nếu chúng ta ăn, uống thực phẩm có chứa Cadmium thường xuyên có thể gây ra dấu hiệu buồn nôn, khó tiêu, tiêu chảy kéo dài nhiều giờ dẫn đến mất nước. Nếu không được điều trị kịp thời, chất độc có thể lan sang các cơ quan khác như gan, thận, phá hủy sức đề kháng của con người, dẫn đến suy đa tạng và tử vong.

Đối với người cao tuổi, việc tiếp xúc với Cadmium có thể gây tăng huyết áp, tăng men gan, thiếu máu và thậm chí là đột quỵ. Chính vì thế nó luôn nằm trong danh sách những chất độc cực kỳ nguy hiểm.

4.3. Cadmium gây bệnh nguy hiểm

Kim loại nặng Cadmium là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư ở người. Nó không chỉ hủy hoại thể xác mà còn hủy hoại tinh thần của người bệnh. Năm 1946, khi Mỹ thả hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, nhiều thành phố ngay lập tức bị nhiễm phóng xạ và nhiều người mắc bệnh ung thư.

4.4. Cadmium gây loãng xương

Sự có mặt của Cadmium khiến cơ thể khó hấp thụ và chuyển hóa lượng canxi cần thiết vào xương. Đây là nguyên nhân gây ra các bệnh về xương khớp, gây đau nhức cho người bệnh ở chân và vùng xương chậu. Mặt khác, Cd còn có khả năng ức chế một số khoáng chất, vi chất thiết yếu như Kẽm, Sắt…

5. Người ta bị nhiễm độc Cadmium từ đâu?

Cadmium tuy là kim loại quý hiếm nhưng nó vẫn tồn tại trong cuộc sống hằng ngày, xung quanh chúng ta. Cụ thể như sau:

5.1. Cadmium trong vật dụng hàng ngày

Pin là vật dụng chứa lượng Cadmium cao nhất và rất khó phân hủy. Dù pin lớn hay nhỏ thì nó vẫn chứa hóa chất độc hại này.

Đồ dùng làm từ nhựa tổng hợp trong nhà bạn cũng chứa kim loại Cd.

Tiếp theo, những đồ chơi có màu sắc rực rỡ được phủ màu thực phẩm cũng chứa Cadmium.

5.2. Cadimi trong thực phẩm

Cadmium có rất ít trong các loại thịt có nguồn gốc động vật. Tuy không có tác dụng tiêu cực nhưng nếu ăn lâu ngày sẽ tích trữ một lượng lớn Cd trong cơ thể.

Một số thực phẩm có chứa Cd như gan thận ngựa, động vật hoang dã, hạt hướng dương, hải sản, rong biển khô, hàu, trai…

Nguồn nước bị nhiễm kim loại nặng Cadium nếu không được xử lý triệt để có thể gây hại cho sức khỏe con người.

Cd có trong thuốc lá, kết quả nghiên cứu cho thấy người hút thuốc thường xuyên sẽ có nồng độ Cd trong máu là 1,58 µg/l.

Cadmium có trong thực phẩm

5.3. Những công việc có nguy cơ bị ô nhiễm Cadmium

Công nhân làm việc tại các nhà máy luyện kim loại, chì, kẽm có nguy cơ nhiễm Cadmium cao.

Công nhân mạ điện, đúc, hàn và sử dụng pin kiềm cũng có thể tiếp xúc với bụi có chứa Cd.

Các nhà sản xuất làm việc trong môi trường chứa thuốc nhuộm và nhựa có chứa Cadmium.

6. Cách phòng ngừa ngộ độc Cadmium như thế nào?

Thực trạng ở Việt Nam hiện nay cho thấy ngộ độc Cadmium thường diễn biến âm thầm và tích tụ lâu dài thành các bệnh mãn tính. Vì vậy, các bác sĩ khuyến khích mọi người phòng bệnh hơn là chữa bệnh.

Đối với các khu công nghiệp nặng cần lắp đặt hệ thống thông gió, hút bụi, khí thải, xử lý chất thải tại nơi sản xuất.

Người lao động cần được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ như khẩu trang, kính mắt, găng tay, quần áo, ủng trong quá trình làm việc.

Sau khi kết thúc ca làm việc, hãy đi tắm và thay quần áo sạch sẽ.

Tuyệt đối không ăn, uống, hút thuốc khi làm việc trong môi trường có hóa chất độc hại.

Doanh nghiệp nên tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động 6 tháng – 12 tháng một lần.

Ngoài ra, để ngăn ngừa ngộ độc kim loại nặng Cd, các nhà máy cấp nước cần chú trọng xử lý nước bằng hóa chất chuyên dụng. Trong số đó, hóa chất PAC là sản phẩm được lựa chọn hàng đầu để xử lý nước cấp và nước sinh hoạt một cách an toàn và tiết kiệm chi phí nhất.

Hóa chất PAC có khả năng xử lý và lắng đọng các tạp chất lơ lửng, các chất hữu cơ, kim loại nặng trong nước cực kỳ hiệu quả. Sản phẩm được Đông Á sản xuất và phân phối trên toàn quốc với số lượng lớn. lớn, bạn có thể bấm vào XEM THÊM để tìm hiểu chi tiết về loại hóa chất xử lý nước này.

Tóm lại, bài viết này cung cấp thông tin về cadmium là gì và tác hại của nó đối với sức khỏe con người. Đây là chất cực kỳ độc hại, chúng ta cần biết để có biện pháp phòng chống ngộ độc Cd hiệu quả nhất.

Nguyễn Lân Dũng

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học (wiki), với hơn nửa thế kỷ cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu. Ông là con trai Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, thuộc gia đình nổi tiếng hiếu học. Giáo sư giữ nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và đã được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2010.